Langs de Mekong

De Mekong, een van de bekendste en langste rivieren van Azie, stroomt als een soort hartslagader door Zuid-Oost Azie heen; de rivier is er daadwerkelijk in al zijn facetten bepalend (geweest) voor het leven en overleven van een groot deel van de bevolking. Vanaf de bron in Oost-Tibet vervolgt de Mekong zijn ongeveer 4200km-lange weg eerst nog een stuk door China om dan via Myanmar en Thailand, Laos, Cambodja en Vietnam uiteindelijk uit te monden in de Zuid-Chinese Zee.

De eerste keer dat ik de Mekong tegen zal komen, lijkt zo op het eerste gezicht duidelijk: ik wil van Myanmar naar Laos en de grens tussen deze twee landen wordt gevormd door... de Mekong! Maar nee, er is weliswaar een grensovergang, maar geen internationaal erkende en hoewel je soms leest dat je zou kunnen proberen hier de grens over te komen, krijg je waarschijnlijk geen stempels in je paspoort en ik wil ook Laos nog wel weer uit, dus... toch maar de omweg via Thailand genomen.

Na een dagje Chiang Rai (Thailand) ga ik snel verder naar Chiang Khong, waar ik de Mekong dan wel voor het eerst zie. Hier vormt hij ook weer een grens, nu tussen Thailand en Laos. Ik laat me met een klein bootje de rivier overzetten naar het grensgehucht Huay Xai in Laos, waar ik meteen al een 'overtime fee' moet betalen bij immigration omdat het iets na vieren is (gewoon 's middags!) Daarmee is Laos al meteen wel goed gekenschetst, niet zozeer qua bureaucratie alswel qua laid-back mentaliteit: maak je niet te druk en vooral niet te hard werken. Voordat ik hier neerstrijk in een van de vele guesthouses, word ik nog door een mooie poort verwelkomd in "L'Indochine", want oja, hier begint ook ex-Frans gebied natuurlijk.

Omdat alle wegen vanaf dit punt in Laos notoir slecht zijn, is de meest populaire trip een boottocht van twee dagen over de Mekong naar Luang Prabang. Dit was en is nog steeds de meest begaanbare route verder Laos in. Twee dagen houdt in iedere dag zo'n 7-8 uur varen en een nacht overnachten in een piepklein dorpje met alleen 's avonds tussen 7 en 10 uur elektriciteit (van generatoren). Dit leek me een erg aangename manier om te reizen, alleen had ik gehoord van overvolle, volgepropte boten met 70-100 man waar je nauwelijks kunt zitten (ja, _dit_ is backpacker country, die 70-100 man dat gaat hier dus iedere dag!)

Het guesthouse waar ik zat wilde echter proberen te regelen 20 man bij elkaar te krijgen en dan een private boat charteren als we iets meer betaalden. Dat lukte, dus ik heb gewoon een prima boottocht gehad, heel comfortabel, met leuke mensen en de hele trip is ook gewoon erg mooi. De Mekong is op dit stuk veel minder breed dan de Irrawaddy in Myanmar, dus waar je van Mandalay naar Bagan in Myanmar eigenlijk niet zo heel veel ziet, is hier veel meer van de oevers te zien: mooie groene heuvels, her en der kleine dorpjes, mensen bezig langs de kant of voorbijvarend in bootjes en zo nu en dan een gierende speedboat die voorbijraast (want die gaan ook). Het is ook nog best even navigeren soms, want het is het droge seizoen, dus er zijn veel rotsen en soms behoorlijk smalle stukjes rivier met snelstromend water die genomen moeten worden.

Na twee dagen komen we dan aan in Luang Prabang, echt een heel relaxed, rustig en erg sfeervol stadje, waar je gemakkelijk langer kunt blijven dan gedacht. Mooie wats (kloosters), pittoreske straatjes met Franse koloniale huizen waar nu vaak restaurantjes of winkeltjes in gevestigd zijn en ja, ik moest toegeven: vive la France! Want hoewel de Fransen Laos verder weliswaar volstrekt niets hebben gebracht, hebben ze wel baguettes, Franse kaas en goede Franse wijn achtergelaten! En ja... als je dan een jaar door Azie hebt gereisd (met name echte kaas is iets dat Azie gewoon niet kent; qua voedsel heb ik dat denk ik wel het meest gemist), dan is dat wel even echt genieten. Een paar mensen van de boot bleven ook nog wel een paar dagen hangen, dus dat was ook nog gezellig.

Vanuit Luang Prabang kun je verder Noord-Laos nog gaan verkennen, wat erg mooi moet zijn qua natuur en inheemse dorpjes, maar ik vond het eigenlijk wel best zo. Ik had genoeg "hill tribes" gezien in Myanmar en ook eigenlijk geen zin meer om iedere dag 8 uur in een bus te zitten. De laatste twee maanden ging ik maar even wat rustiger aan doen, dus ik besloot gewoon rustig de Mekong af te zakken tot Phnom Penh in Cambodja.

Eerst van Luang Prabang via Vang Vieng naar Vientiane gegaan. Hoewel het in het populaire Luang Prabang natuurlijk stikt van de toeristen en travel agencies die busreizen aanbieden, blijk je gewoon toch als enige buitenlander in de bus naar Vang Vieng te zitten als je niet "de VIP bus van 7 uur 's ochtends", maar gewoon rond het middaguur de lokale bus neemt.

Vang Vieng is, laat ik zeggen, bijzonder. Al vanaf Luang Prabang is het een mooie tocht door de bergen en Vang Vieng is echt prachtig gelegen tussen groen begroeide, puntige karst-bergen waar diverse rivieren doorheen slingeren. Het dorpje is nog onbestraat en zou een oase van rust zijn, ware het niet dat de backpackers het compleet overgenomen hebben: vanaf een willekeurig punt in de twee straten van het dorp kun je zo'n 4 verschillende bars zien waar het backpacker-volk op rijen van banken hangt en afleveringen van Friends zit te kijken (ja, alleen Friends, dus ook niet iets anders). Het is echt vrij absurd. Gelukkig kun je ook in bamboe-hutjes lekker aan de rivier zitten i.p.v. in het dorp zelf.

Verder is _de_ attractie hier om in een rubberband een paar kilometer de rivier af te drijven ('tubing'), tussen het pittoreske karstgebergte door. Dit is een attractie waar menig pretpark jaloers op kan zijn, want je drijft dus lekker een hele middag in je rubberband in het zonnetje de rivier af en om de paar honderd meter zijn er tentjes die bier verkopen, Beerlao, de nationale drank, waarbij men - zo lijkt het - ervan overtuigd is dat iedere 'barang' (toerist) er oneindig veel van kan drinken. De Lao's, zelfs kinderen als hun ouders ergens een standje hebben, roepen je al van verre luidkeels toe: "Beerlaaaao, beerlaaaaoo!!!" en werpen lange bamboestokken naar je om je in je rubberbandje binnen te harken bij hun standje. Er zijn bij de wat grotere paviljoens ter verder vermaak grote houten stellages met een touw waar je aan kunt slingeren en van behoorlijk grote hoogte in de rivier kunt plonzen, wat veelvuldig gedaan wordt, kortom: echt een pretpark, maar toch wel echt leuk om een dag te doen.

Maar na die dag had ik Vang Vieng dan ook wel snel gezien en ging ik door naar Vientiane. Hoewel het de hoofdstad is van het land, is het meer een groot dorp en de typische Lao laidback mentaliteit heerst ook hier. Er zijn weer wat watjes (kloosters) te zien, maar meer niet. Verder is de voornaamste activiteit hier eigenlijk om 's avonds heerlijk op een van de vele terrasjes aan de Mekong te zitten met uitzicht op (het duidelijk meer bebouwde) Thailand aan de overkant van de rivier.

Verder naar het zuiden vormt de Mekong ook nog voor een groot deel de grens tussen Laos en Thailand, dus uitzicht op Thailand had ik nog vaak. In stappen ben ik via Tha Kaek en Savannakhet naar Pakse gegaan. In het zuiden werd het nog steeds rustiger en is er ook steeds minder te zien (tenzij je nog weer exotische zijroutes naar afgelegen gebieden neemt), maar er zijn nog wel mooie vervallen Franse koloniale huizen in deze steden, wat zo'n klein dorpje aan de rivier nog wel een aparte, karakteristieke sfeer geeft.

In Pakse kom ik een Nederlands meisje en een Belgische jongen tegen en dat klikte meteen goed, dus we zijn met z'n 3-en verder door Zuid-Laos en richting Cambodja gegaan. De route vanaf Vientiane was eigenlijk steeds met de bus en niet meer per boot, omdat de wegen in dit deel van Laos inmiddels zo goed zijn dat boottochten niet meer echt rendabel zijn (en bussen zijn natuurlijk veel sneller), maar van Pakse naar Champasak gaan we weer een keer met de boot.

Hier is de Mekong al veel breder en ruwer dan in het noorden en er staat ook een fikse wind. Ik had in Noord-Laos nog gedacht dat het inderdaad wel vrij dor en droog was nu in het droge seizoen en dat het hier ook wel erg mooi moest zijn in het regenseizoen als alles helemaal groen was, en in Champasak werd ik op m'n wenken bediend. We hadden fietsen gehuurd om van het dorpje een paar kilometer verder naar Wat Phu te fietsen, een mooie en in Laos redelijk bekende pre-Angkoriaanse tempel (voorbereiding op wat nog komen zou) en een stortbui barst ineens los. Doorweekt hebben we een tijdje ergens in een restaurantje gezeten en toen klaarde het wel weer op, maar de toon was gezet: in heel Zuid-Laos en Cambodja leek het weer dit jaar van slag. Waar april de heetste maand van het jaar moet zijn met continu temperaturen van rond de 40 graden, voordat het regenseizoen begint in mei, was er nu regelmatig bewolking en zo nu en dan een hevige regenbui die (gelukkig) wat afkoeling bracht.

's Avonds in Champasak horen we ergens muziek en de Belgische jongen en ik besluiten op pad te gaan naar waar het vandaan komt, want verder is het dorp echt uitgestorven, al om 9 uur 's avonds! Na een paar kilometer lopen, komen we bij een klooster, waar een groot feest aan de gang blijkt te zijn. Het hele veld staat vol tafeltjes en stoeltjes; een groot, hoog podium staat te midden van nog hoger opgestapelde speakers en het is een drukte van belang. Dus hier is het hele dorp! Als wij aankomen, worden er meteen een tafel en twee stoelen aangerukt en vooraan neergezet: eregasten. Het blijkt een jaarlijks feest en het is geweldig. Het verloopt de hele tijd ongeveer hetzelfde: een gast op het podium schreeuwt 10 minuten lang onverstaanbaar in het Lao, dan ineens komt er een vrouw of meisje in het midden van het veld staan, of soms meer, en dan moedigt de podium-man (kennelijk) mannen aan om er naartoe te gaan. Als iedere vrouw een man bij zich heeft staan, begint de Lao-muziek en ineens staat bijna iedereen op en stormt het hele veld vol met dorpelingen, die allemaal op Lao-manier (rustig met draaiende handbewegingen) beginnen te dansen. Dan begint het tweede nummer, altijd 'moderner, westerser' en dit is met name voor de jeugd van het dorp, die nu wat uitbundiger staat te springen. Het duurde niet lang uit tot wij ook uitgenodigd werden op het veld om mee te dansen en zelf ook meisjes konden uitnodigen. Na twee nummers houdt het abrupt op, gaat iedereen weer terug naar z'n plaats en begint het allemaal weer van voren af aan. Intussen zit iedereen (iedereen!!!) ontzettend veel Beerlao met ijs te drinken en wordt men behoorlijk aangeschoten. De tuin van de wat wordt gebruikt als toilet, alles kan en mag van de rondlopende jongeren met enorme geweren (bewaking), alleen letten ze erop dat je geen pet op hebt, want ja, het blijft wel een klooster natuurlijk.

Van Champasak gaan we naar de 4000 islands, een zo mogelijk nog rustiger plaats in Laos. In het droge seizoen zakt de Mekong hier zo laag dat er zo'n 4000 kleine eilanden ontstaan. Op Don Khong en Don Det hebben we nog 3 dagen doorgebracht. Meer dan wat rondfietsen en in je hangmat liggen, kun je er niet doen, maar dat kan natuurlijk ook heerlijk zijn op z'n tijd.

De Belgische jongen blijft dan ook nog even, maar ik ga met het Nederlandse meisje Cambodja in. Hier kom je - via niet meer dan een houten hutje als grenspost - het uiterste noordoosten Cambodja in en dat is een mooie gelegenheid om even naar Ratanakiri, een nog weinig toeristische, afgelegen provincie in noordoost-Cambodja te gaan. Mooie natuur, rubberplantages, dichte bossen, een kratermeer, mooie afgelegen dorpjes, hier lijkt nog weinig veranderd de afgelopen jaren, maar de Chinezen zijn druk een weg aan het aanleggen (de Chinezen bestraten tegenwoordig heel Azie lijkt wel), dus het zal wel snel populairder worden.

Van daar ga ik weer alleen verder en wel naar Kratie. De weg is slecht, het busje lekt continu uit de radiator, dus in het busje hangt voor de passagiers een reservoir met water dat met een slang de radiator ingeleid wordt en dat om de paar kilometer bijgevuld moet worden. Dan moet het busje ineens iemand helpen en een auto gaan slepen die langs de weg staat (!), dan barst er een enorme regenbui los die de weg compleet modderig maakt (en er is geen ruitenwisser natuurlijk). Kortom... het duurt wat langer dan gedacht voordat ik in Kratie aankom en dan heb ik nog geluk dat ik daar blijf, want ik hoor later dat degenen die doorgegaan zijn naar de volgende stad pas om 5 uur 's ochtens aankwamen.

Kratie is eigenlijk alleen bekend om de Irrawaddy-dolfijnen, zeldzame zoetwaterdolfijnen die niet alleen in de Irrawaddy, maar ook in de Mekong voorkomen en met name in de buurt van Kratie. En ja, ik heb ze van dichtbij gezien, zo'n 15-20m en dat was beter dan op de 4000 islands in Laos, waar je ze van ver weg kon zien.

Inmiddels was ik een beetje ziek geworden en ook heel erg moe. Het gebrek aan energie begon eigenlijk al een beetje toen ik besloot alleen nog rustig de Mekong af te zakken, maar we waren de afgelopen week weer bijna elke dag verder gegaan naar een andere plaats, bus in, boot uit, enz, dus toen ik in Phnom Penh aankwam, moest ik echt een paar dagen uitzieken en uitslapen. Ik ben uiteindelijk ook niet meer naar de zuidkust van Cambodja gegaan, waar ik nog over zat te denken, maar gewoon nog een heel tijdje in Phnom Penh gebleven. Phnom Penh is ook wel leuk, een lange rivierpromenade (inderdaad, de Mekong nog steeds) met veel moderne restaurantjes en barretjes, het blijft allemaal laat open in tegenstelling tot in Laos en de meeste backpacker's guesthouses liggen lekker iets buiten de drukte van de stad bij een meer.

Het was ook Khmer New Year, het belangrijkste feest van het jaar, dat vooral met familie gevierd wordt en verder ligt het hele land ook vrijwel plat gedurende een paar dagen, maar hoewel het dus rustig was in de stad, vermaken de jongeren zich hier uitbundig met het elkaar natgooien met water en/of talkpoeder en was het dus allemaal nog wel een vrolijke bedoening.

De vrolijkheid bij dit feest staat dan in schril contrast met de dingen die je ziet in wel de meest aangrijpende bezienswaardigheden van Phnom Penh: Tuol Sleng, ook wel Security Prison S-21 en de Killing Fields iets buiten de stad. De cellen, martelwerktuigen en foto's van de slachtoffers in S-21 en bij de Killing Fields de erepagoda vol met schedels en de kuilen (massagraven) eromheen met beschrijvingen waar de schedels gevonden zijn; verder de vele boeken over de jaren 1975-1979 die je er kunt kopen: hier realiseer je je weer goed wat voor geschiedenis deze mensen met zich meedragen toen - nog maar 30 jaar geleden - onder en door de Khmer Rouge een kwart van de eigen bevolking uitgemoord is.

En ja, in Phnom Penh kwam dan ook echt het gevoel dat het genoeg was. Ik was weer geheel opgeknapt, maar - misschien ook wel omdat de einddatum naderbij kwam - ik vond het mooi geweest. Ik voelde dat ik de energie niet meer had om nog lang door te gaan met steeds verder reizen en nieuwe dingen zien. Zoveel gezien, zoveel meegemaakt, op een gegeven moment is het gnoeg. Ik ging alleen nog naar Siem Reap voor Angkor Wat en dan nog lekker twee weken op een Thais strand liggen, want een tijdje geleden bleek dat Miranda en Frans met Kiki op Ko Samui zouden zijn rond de tijd dat ik weer terug naar Nederland wilde komen en nog even op het strand liggen aan het eind van al deze avonturen leek me heerlijk, dus ik had afgesproken ze op Ko Samui te treffen.

De laatste bezienswaardigheid dus van de reis: Angkor Wat, of eigenlijk het tempelcomplex van Angkor (Angkor Wat is 'slechts' de belangrijkste tempel). Als je het beste voor het laatst zou moeten bewaren, is dit een goeie, want dit wordt toch wel gezien als het mooiste en zeker grootste tempelcomplex van Azie en dat is het ook, eigenlijk alleen te vergelijken met Bagan in Myanmar en (naar men zegt) de Borobodur op Java. Hier zijn op een oppervlakte van een tiental vierkante kilometer echt prachtige tempels uit de 10e tot 13e eeuw bewaard gebleven van het grote en machtige Khmer-rijk, dat op dat moment een groot deel van Zuid-Oost Azie bestreek, met interessant genoeg naast boeddhistische ook weer veel hindoeistische invloeden. De meeste tempels zijn - toen ze weer 'gevonden' zijn op de jungle eromheen terugveroverd, maar sommige tempels niet en het is daar ook mooi om te zien hoe de jungle zo'n hele tempel gewoon langzaam weer 'opvreet'.

Hier heb ik drie dagen 'rondgetempeld' achterop een scootertje en toen ben ik via een van de beruchtste doorgaande wegen van Zuid-Oost Azie van Siem Reap naar Bangkok gegaan. Tot aan de grens met Thailand is het zo'n 6 uur hobbelen en trillen over een zand- en stenenpad, maar het viel me erg mee na alle verhalen die ik erover had gehoord; het was wel glad gemaakt. Vanaf de Thaise grens is het natuurlijk allemaal weer comfort met ruime aircon-busjes en prima wegen waar je geluidloos overheen zoeft.

In Bangkok een vlucht terug geregeld (10 mei, ik kom 11 mei aan) en daarna met de nachttrein en ferry naar Ko Samui vertrokken, waar ik nu heerlijk zit te genieten van het niksdoen, op het strand of bij het zwembad liggen, boeken lezen en het is erg gezellig met Miranda, Frans en Kiki die ik - net als iedereen die ik binnenkort weer zal zien - ruim een jaar niet had gezien.


Ja, en hiermee komt dan ook een einde aan de regelmatige reisverhalen op deze site! Althans, voorlopig... :) Ik hoor wel eens van m'n ouders en soms merk ik ineens via e-mail dat er nog veel meer mensen zijn die deze site lezen dan ik had gedacht, wat natuurlijk leuk is om te horen! Ik heb het ook altijd met plezier geschreven. Ik hoop natuurlijk dat - aangemoedigd door de verhalen van de afgelopen 14 maanden - sommigen nog eens besluiten om ook naar een van deze landen af te reizen om het met eigen ogen te zien. Het is een bijzonder rijke en leerzame ervaring geweest.

Verder ben ik natuurlijk erg benieuwd hoe het zal zijn, weer terug in Nederland, maar ik verheug me er zeker op iedereen weer te zien. En ik hoop dat het een beetje snel zomer wordt! :) want ik heb hier nu ik de afgelopen 2 weken maar eens airco heb, de airco 's nachts heerlijk koel op 26 graden staan, maar ik vrees dat dat in Nederland nog niet is bereikt! Dat worden dikke truien.

Hartelijke groeten, tot over een week!

Arnoud.