Metropolen, wijsgeren en rijstvelden
Door: Arnoud
Blijf op de hoogte en volg Arnoud
01 September 2005 | China, Chengdu
Allereerst nogmaals bedankt voor de overweldigende felicitaties hier op de site en ook in prive e-mail, echt heel leuk! Ik kon een paar dagen lang blijven checken op nieuwe reacties haha. Inmiddels zijn zus en vader ook al weer verjaard (augustus is altijd een drukke maand in de familie) en zelfs respectievelijk 30 en 60 geworden, mijlpalen waar ik helaas niet bij kon zijn, wat ik toch ook wel jammer vond, maar m'n telefonische felicitaties (de eerste keer 'live' contact na 5 maanden) werden zeer gewaardeerd.
Verder is de tijd hier heel snel gegaan eigenlijk; er is alweer een maand voorbij sinds de vorige update. China is gewoon zo groot dat je zelfs als je toch vrij snel doorreist omdat je nou eenmaal zoveel wilt zien, je toch al gauw een paar weken bezig bent.
Na m'n verjaardag ben ik eerst nog een paar dagen in Beijing blijven hangen, niet zo veel gedaan. Om de sights van Beijing een beetje goed te kunnen zien, heb je denk ik echt 5 volle dagen nodig en ik ben er uiteindelijk 10 dagen geweest. Rustig aan gedaan dus en ook soms lekker wat niks gedaan en rustig in een cafeetje in de 'hutong' een boek zitten lezen. Gek genoeg overal wireless internet trouwens in de westerse cafeetjes daar die daar zo rond zo'n backpackers-hostel als paddestoelen uit de grond springen en die goed zijn als je zoals ik nog altijd moeilijk aan het Chinese ontbijt (altijd warm eten!) kunt wennen. Het is wel erg apart om zo in zo'n oude Chinese hutong, tussen de noodles slurpende, bier drinkende, hard pratende, kaartende of schaakspelende Chinezen met ontblote bovenlijven vanwege de hitte, ineens weer geconfronteerd te worden met wat je de afgelopen 10 jaar hebt gedaan.
Ik had overigens geluk in Beijing, want ik had een behoorlijk aantal mooie dagen met blauwe lucht en dat schijnt nog wel zeldzaam te zijn in de zomer. Vaak is het er zoals het weer dat ik in Xi'an had: een grijze lucht vol smog; het is flink heet en je voelt de zon branden, maar je ziet geen zon, alleen een lichte schijf in de lucht waar je recht in kunt kijken en warvan je soms laat in de middag niet zeker weet of het nou de zon of de maan is.
Vanaf Beijing naar Qufu gegaan, de geboorteplaats van de bekende Chinese wijsgeer Confucius. Waarom we in het westen mensen (en plaatsen net zo goed) altijd anders willen noemen dan de locals, is me een raadsel: geen Chinees begrijpt je als je het over Confucius hebt, zucht... vertwijfeld: 'ja ik bedoel jullie belangrijkste filosoof, die waar jullie hele cultuur en levenswijze al zo'n 2500 jaar op gebaseerd is...' maar ja daarnaast verstaat nog steeds niemand Engels dus natuurlijk geen idee waar ik het over heb.
Ik was natuurlijk weer met de trein gegaan (er zijn weer flink wat uren treinreis bijgekomen inmiddels) en ik stapte weliswaar vrij laat de trein uit, maar het leek toch echt alsof ik de enige was die hier rond 7 uur 's ochtends het perron opstapte. Er waren dan ook erg weinig toeristen in Qufu, wat Chinese, maar geen westerse, maar ik wilde toch wel even de oorsprong van het confucianisme ervaren. Hier staat nog steeds de grootste tempel van Confucius, het huis van de steen- en invloedrijke familie Kong (duidelijk goeie guanxi (connecties) met de keizer; de tempel heeft nl. gele dakpannen, alleen de kleur van de keizer normaal gesproken) en een begraafplaats van meer dan 200 ha, waar de hele familie begraven ligt. Verder zijn er in China eigenlijk veel meer boeddhistische en taoistische tempels dan Confucius-tempels merk ik, maar goed, confucianisme is dan ook meer een levenswijze, misschien geen tempels nodig. Dat dacht ik overigens ook van taoisme, maar daar blijkt een heel pantheon van (lokale) goden in te bestaan!
Vervolgens kwam ik net na tyfoon Matsa (niks van gemerkt) in het enorme, grote, kloppende economische hart van de 'ontwakende reus': Shanghai. Geweldig! Hier bruist het ook wel echt: de drukke stad met zo'n 20 miljoen mensen (hoewel ik Beijing eigenlijk als groter ervoer; het centrum van Shanghai is denk ik kleiner), de haven, de inmiddels echt indrukwekkend te noemen skyline aan de overkant van de historische Bund met z'n bank- en handelsgebouwen die je doen herinneren aan het feit dat Shanghai natuurlijk vroeger ook al zo'n enorm handelscentrum was, kortom: de grote economische boom van het grote China is hier met name voelbaar. En natuurlijk moet Shanghai zo snel mogelijk Hong Kong gaan overtreffen qua economisch centrum en dat gaat ook wel gebeuren. Aan Hong Kong kleven te veel Britse invloeden; ze willen even laten zien dat ze het ook zelf kunnen. Ik was hier in een wat beter hotel vlakbij de Bund gaan zitten, dus dat was prachtig. Nog een uitstekende vis gegeten (de zee is weer in de buurt) met goeie wijn op een dakterras aan de Bund, helemaal goed! Verder zijn er niet zo heel veel 'sights' in Shanghai, dus als toerist heb je het daarna in een paar dagen ook wel gezien.
Wel vanuit Shanghai nog een dagtripje naar Suzhou gemaakt, 45 minuten met de trein. Als je zo'n stuk van de Zijderoute gevolgd hebt, moet je toch ook even zien waar al die zijde vandaan kwam. En dat was met name uit Suzhou, wat nog steeds een leuk stadje is met veel grachten (hoewel steeds moderner, d.w.z. een straatbeeld met betonnen blokken en je dus de leuke plekken wel op moet zoeken). Ik heb daar een fiets gehuurd (!!) en ben een halve dag gewoon wat rond gaan fietsen over de grachten en een paar van de beroemde tuinen en het Silk Museum bezocht.
Toen verder door naar het zuiden, weer 28 uur met de trein, nu naar Guilin en omstreken. Deze regio staat bekend om z'n prachtige landschappen met karst-heuvels, limestone hills, hoe moet je het noemen. Het is in ieder geval een volledig groen landschap gekenmerkt door veel ineens tot een paar honderd meter oprijzende smalle steile heuvels, die ook volledig donkergroen begroeid zijn. Hier lopen dan ook nog eens een paar idyllische rivieren doorheen. Guilin is hier de grootste plaats en ook de plek waar alle Chinese toeristen verblijven, maar de meeste westerse toeristen gaan naar Yangshuo, dat meer echt tussen deze heuvels ligt. Na een dag Guilin verkennen, wat ik nog best een leuke stad vond eigenlijk, ben ik ook naar Yangshuo gegaan.
De omgeving was inderdaad echt schitterend. Ik ben een dag 2 uur met een kleine boot over de Li-rivier gevaren door dit bizarre heuvellandschap, zo van het ene kleine dorpje naar het andere kleine dorpje, en een andere dag een fiets gehuurd (alweer!!) en de hele dag door het platteland net buiten de stad gaan fietsen. Voor degenen die niet weten hoe vaak ik normaal gesproken fiets: ik heb dus inmiddels al ruim meer gefietst dan de afgelopen 7 jaar!
Maar het was prachtig. Op een gegeven moment toen ik de alom aanwezige locals langs de rivier probeerde te ontwijken die je steeds een bamboeboottocht wilden aansmeren, kwam ik een andere local tegen die daar ergens in de velden woonde en die me wel zo'n heuvel op wilde 'gidsen' voor (na onderhandeling; alles moet hier onderhandeld worden) 20 kwai. Moest een prachtig uitzicht zijn. En pff, een gids was nodig ook! Er was soms enigszins een pad met wat stenen als traptreden, maar het regent in deze contreien zo'n beetje iedere dag wel even, dus het was modderig en glad en ik had letterlijk de helpende hand van de gids en de vele begroeiing nodig om boven te komen. Het uitzicht van de (volgens de gids zo'n 500m hoge) berg was inderdaad fantastisch, zie foto's. Toen bij de familie van de gids thuis wat te eten gekregen en daarna heeft z'n nichtje me nog naar een bekende oude brug in de omgeving geleid, op de fiets ook via allerlei smalle paadjes midden tussen de rijstvelden.
Het dorpje Yangshuo zelf knapte ik overigens redelijk op af. Er was wel een leuk plein met straatstalletjes waar je buiten vissen en garnalen kon eten die net daarvoor nog in een emmer 'zwommen', heerlijk, maar het centrum, West Street, is waar alle westerse toeristen samenkomen en de toeristenwinkeltjes op elkaar gepakt zitten tussen de westerse restaurants. Het was gewoon echt net een populaire badplaats in Spanje! Nouja da's misschien overdreven en ik zal het nog wel veel meer tegenkomen in andere landen op de route, maar hier in China had ik me er nog niet op ingesteld denk ik haha.
Via Guilin toen doorgetreind naar Kunming, ook weer zo'n 22 uur verder. Dit is de hoofdstad van de Yunnan provincie, de provincie van de vele verschillende minderheden. China's westen en zuiden worden veel bewoond door minderheidsgroepen (geen Han-chinezen)die zo door de jaren heen bij China zijn getrokken (door China zijn veroverd) en Yunnan heeft heel veel van deze groepen. In Kunming zelf (de hoofdstad van de provincie) was niet zoveel te doen. Wel is het klimaat ineens een stuk koeler. Waar ik helemaal gewend was elke dag compleet bezweet rond te lopen, was het in Kunming op 1800m hoogte ineens een stuk koeler en regenachtig.
Toen de volgende 'logische' plaats op de route, Dali, geskipt en meteen doorgegaan naar Lijiang. Ik had gelezen en van andere mensen begrepen dat Dali net zo'n 'backpacker's heaven' was als Yangshuo en dat Lijiang eigenlijk mooier was, dus ik dacht: ik ga wel meteen verder naar Lijiang. Hier woont de Naxi-minderheid, verwant aan de Tibetanen en dat kun je ook wel zien aan de mensen. Lijiang is ook wel heel toeristisch, maar er komen met name Chinezen. Het is een stadje met een origineel oud centrum, echt een doolhof met grachten, riviertjes, oude huizen, etc. Sommige families hebben hier nu guesthouses in hun oude huizen en daar heb ik ook gebruik van gemaakt. Nog naar een optreden van Naxi-muzikanten geweest, waar een soort cabaretier weliswaar veel te veel praatte, maar het schouwspel was wel erg apart: een podium vol echt ouwe knarren waarvan er elk jaar wel 1 of 2 bezwijken, spelend op de instrumenten die alleen bewaard zijn gebleven omdat ze ze tijdens de Culturele Revolutie zo goed verborgen hadden. Bizar genoeg speelt deze minderheidsgroep overigens vrijwel uitsluitend oer-Chinese muziek uit de Han, Song en Tang-dynastieen. Goed geintegreerd mag je wel zeggen!
Vanaf Lijiang (2400m) met de bus door de bergen van Yunnan met uitzicht over weidse rijstterrassen, die echt tot hoog de bergen op gaan, op naar het punt waar het spoornet weer begint (daar was ik dus even van afgeweken). En dat is in Panzhihua. Ineens rijd je dan een grote stad met extreem veel zware industrie aan een nog jonge Yangtze-rivier (hier nog niet zo geheten) binnen, waar je nog nooit van gehoord hebt, maar waar ook gewoon wel weer een miljoen mensen wonen. Hier ging geen trein meer dezelfde dag, dus we moesten een nacht in een hotel bij het station doorbrengen om de volgende ochtend met de trein naar Chengdu te kunnen.
Ik zeg 'we', want in de bus zat nog een andere laowai (vrij vertaald als 'rare witte man met grote neus en veel haar'), in dit geval een Amerikaan. Nog wel een goeie gast, maar bij zijn reacties op de busrit besefte ik me dat ik misschien toch ook wel wat gewend ben inmiddels, dus misschien moet je m'n verhalen over treinen en toiletten ook soms in de context zien :) Ik had het namelijk nog wel een relaxede busrit gevonden, maar hij vond het echt 'the busride from hell' en was erg blij dat het voorbij was. De chauffeur reed weliswaar inderdaad wat agressiever dan nodig, maar met name het feit dat de weg 7 uur lang geen moment recht was (hoewel wel prima geasfalteerd) en het voortdurende getoeter naar alles wat de chauffeur wel of niet zag of dacht te zien, maakte hem echt helemaal gek. Dat laatste kan ik me overigens voorstellen; daar werd ik in Syrie en Iran ook helemaal gek van, maar inmiddels deed het me dus al niet zoveel meer. Wel mooi om te zien.
Verder blijft het moeilijk contact te krijgen met de Chinese bevolking, dus het verblijf in China is tot nu toe wel redelijk alleen geweest eigenlijk. De taalbarriere is gewoon echt te groot: als je zomaar willekeurig op iemand afstapt, is de kans wel erg gering dat iemand Engels spreekt. En de mensen die zelf op buitenlanders afkomen zijn studenten die even hun Engels willen oefenen, maar vaak erg weinig te melden hebben. Soms wel uitzonderingen en dan zit je echt even leuk te praten, maar erg weinig. En wat betreft andere westerse reizigers heb ik eigenlijk de leukste contacten soms gewoon toevallig als je elkaar ergens tegenkomt en het snel klikt. Maar ik merkte dat ik buiten deze toevallige ontmoetingen weinig zin had iedere keer hetzelfde verhaal opnieuw te vertellen over waar je vandaan komt, geweest bent en naartoe gaat. Soms kan een beetje een intelligent gesprek over dingen ineens echt een verademing zijn...
Inmiddels merkte ik in Yunnan dat ik toch ook wel moe geworden was na het intensieve reizen door China. Ik heb hier toch echt behoorlijk veel willen zien in 2 maanden en ben echt het hele land doorgereisd, dus ik ben niet meer dingen in Yunnan gaan bekijken. Had de bekende Tiger Leaping Gorge nog willen doen, maar het had zo veel geregend dat men zei dat dat nu waarschijnlijk toch wel gevaarlijk was en ik vond het ook eigenlijk wel best zo. Heb de trein naar Chengdu genomen en hier ga ik even lekker uitrusten en echt helemaal niksdoen. Gewoon in het hostel zitten met terras, vijver, goed eten, boek erbij, veel slapen, even bijkomen!
Het volgende doel vanaf hier is Tibet, maar dat is nog lastiger dan gedacht (had ik een paar weken geleden al gelezen op de LP website). Chengdu is normaal gesproken de eenvoudigste plaats om een permit te krijgen om Tibet binnen te komen, maar... er zijn op het moment festiviteiten in Tibet n.a.v. het 40-jarig bestaan van Tibet als provincie van China. Zullen de Tibetanen blij mee zijn, ahem, en de Chinese autoriteiten denken waarschijnlijk dat veel ge-engageerde buitenlanders daar ook wel een mening over hebben, dus ze willen geen pottenkijkers en er worden geen permits voor Tibet afgegeven tot tenminste de 5e september, maar dat kan ook nog langer gaan duren. Veel meer kan ik er ook niet over vertellen, want als ik google op betreffende activiteiten, kan ik net 1 pagina openen, daarna opent geen enkele andere pagina meer van de zoekresultaten en vervolgens werkt heel google niet meer... toch best ingenieus die Great Firewall!
Anyway, als het tot de 5e duurt, blijf ik hier lekker relaxen. Als het langer wordt, zijn er nog genoeg dingen in de buurt te doen eventueel, moet ik alleen m'n visum denk ik verlengen, dus ik zie wel. Ik houd jullie op de hoogte.
Foto's volgen morgen of overmorgen!
Arnoud.
-
02 September 2005 - 06:59
Cordula:
Goed te lezen dat je inmiddels een echte wereldreiziger bent geworden, en wel tegen een stootje kunt, anders dan het Amerikaanse watje :-) Mooie verhalen weer zeg, ben erg benieuwd naar de fotoos. Enne, misschien dan toch maar Chinees gaan leren ;-) ? -
02 September 2005 - 19:31
Salsero Sin Dinero:
Yo buurman,
Okay, ik geef het op, kan me echt niet meer voorstellen hoe jij al deze indrukken ooit nog zult kunnen processen. Bij alleen het lezen ervan al word ik al moe, hahaha... Weet je bijvoorbeeld nog hoe het was in Turkije of Syrië? Lijkt alweer eeuwen geleden voor ons maar voor jou moet het helemaal meerdere mensenlevens terug zijn! :-)
Interessante beschouwing over het confucianisme! Voor de liefhebbers hieronder nog wat achtergronden! :-)
Groet Jacques
Het confucianisme is één van de oudste en meest invloedrijke filosofische stromingen, die de Chinese cultuurgeschiedenis kent. Haar wortels berusten bij oude overgeleverde tradities en zijn waarschijnlijk zo oud als de Chinese cultuur zelf. De beginselen van het confucianisme zijn beschreven tijdens de latere perioden van de Zhou-dynastie, de 'Lente en Herfst' en de 'Strijdende Staten' perioden. De stroming is genoemd naar een beroemde leermeester en politieke adviseur uit de staat Lu, Kongzi ("Meester Kong"; door Europeanen gelatiniseerd als "Confucius"). Confucius zou geleefd hebben van 550 tot 479 v. Chr. (Meer over Confucius, zie hieronder.)
Inhoudelijk streeft het confucianisme naar stabiele maatschappelijke verhoudingen en deugden, gebaseerd op een vast patroon van nauwkeurige omschreven onderlinge relaties van de leden van de gemeenschap, zowel binnen het gezin als binnen de structuur van de staat. De belangrijkste relaties bestaan volgens het confucianisme tussen vader en zoon, heerser en onderdaan, broers, echtgenoten en vrienden. Respect en trouw waren de belangrijkste deugden om deze relaties in stand te blijven houden. De populariteit van de voorouderverering is hiervan een blijvend uitvloeisel.
Eén van de uitgangspunten van het confucianisme is de aanname dat deugden aan te leren zijn. De vader, de heerser, enz. werden geacht het goede voorbeeld te geven en de onderdanen dit te volgen. De verplichtingen binnen dit patroon van relaties waren overigens wederzijds. Tenslotte hecht het confucianisme groot belang aan het in ere houden van traditionele omgangsvormen (li, 'de riten').
Na de val van de legalistiche Qin-dynastie, beleefde het confucianisme tijdens de Han-dynastie (206 v. Chr. - 220 na Chr.) een eerste bloeitijd als filosofie waarop de gehele staatkunde was gebaseerd. In deze tijd werden, o.a. door toedoen van de meest invloedrijke confucianistische geleerde uit die tijd, Dong Zhongshu (ca. 179 v. Chr. - ca. 104 v. Chr.), vele uit met name het taoïsme afkomstige kosmische elementen aan het oorspronkelijk puur filosofische confucianisme toegevoegd. Voorbeelden zijn de Yin-Yang symboliek en de leer van de Vijf Elementen. Ook dateerde van die tijd de actieve rol van de keizers als bemiddelaar tussen Hemel en Aarde. De keizer moest de tekenen van de Hemel, vaak kwaadaardig in de vorm van rampen, begrijpen en tegemoettreden door deugdzaamheid en juist bestuur.
Tegen het einde van de tweede eeuw ging de Han-dynastie ten onder aan corruptie en zwakte binnen het centrale gezag. Hiermee werd ook het gezag van het confucianisme in de afgrond meegesleurd. Pas tijdens de Tang-dynastie (618-906) krabbelde het weer op en keerde terug als de overheersende staatsideologie, vooral onder invloed van het examensysteem, waarbij ambten werden gegund aan personen die de -confucianistische- klassieken het beste beheersten.
Tijdens de Song-dynastie (960-1279) en in mindere mate tijdens de Ming-dynastie (1368-1644) vonden er nieuwe belangrijke ontwikkelingen plaats, aangeduid - in de westerse literatuur - als "neo-confucianisme" (Chinees: Daoxue). In het neo-confucianisme kreeg deze filosofie de definitieve vorm, die sindsdien de belangrijkste pijler onder het Chinese staatrecht werd. Dit bleef zo tot het einde van het keizerrijk, om precies te zijn tot de opkomst van de '4e mei beweging' in 1919.
Afbeelding van Confucius; Afgewreven ("rubbing") van een 18e eeuwse stele.
Confucius (550-479 v. Chr.)
Confucius leefde in het staatje Lu, in het westen van de huidige provincie Shandong. Als zijn geboortedatum wordt 28 oktober aangehouden. Hij was de eerste filosoof en politieke raadgever wiens ideeën in detail zijn nagelaten. Hoewel hij een politiek ambt ambieerde, heeft hij het tijdens zijn leven niet verder gebracht dan leraar. Hij onderwees de klassieke werken. Zijn ideeën waren voor die tijd conservatief en achteraf gezien in zekkere zin achterhaald: zijn ideaal was een terugkeer naar de begintijd van de Zhou-dynastie met krachtige deugdzame heersers aan het hoofd van een min of meer centrale staat. Ideale heersers waren in zijn ogen de zgn. 'mythische keizers' (Yao, Shun en Yu), de koningen Wen en Wu van Zhou en de Hertog van Zhou. Van meer blijvende betekenis waren zijn uitwerkingen van wat we nu typische confucianistische morele thema's noemen, zoals oprechtheid en de bovengenoemde zgn. 'vijf relaties'.
Confucius heeft waarschijnlijk zelf nooit een belangrijk ambt uitgeoefend. Zijn beroemdheid heeft hij vooral te danken aan zijn talenten als leermeester. Zijn leerlingen - die vaak zelf meer succes hadden bij het verkrijgen van belangrijke ambten - hebben zijn stellingen neergelegd in een werk, Lunyu genaamd, meestal vertaald door de titel "Analecten". Dit werk bestaat uit een groot aantal niet samenhangende spreuken, meestal voorafgegaan door "De meester zei..". -
02 September 2005 - 20:13
Amanda:
He hoi, hier 30 jarige zus! Geweldig weer wat van je te horen en deze site blijkt nog verdomde educatief te worden ook ;-) ik heb je net een hele lange mail gestuurd dus die kun je lekker gaan lezen in de tijd dat je moet wachten om tibet binnen te komen. En ik kan natuurlijk niet wachten op de foto's, dus ik hoop dat die ook snel komen. Veel liefs, Amanda -
03 September 2005 - 09:33
Edwin En Inti:
Hi Arnoud,
Eindelijk weer een verhaal van je. Leuk! We zijn erg benieuwd of je Tibet binnen kunt, zou gaaf zijn. Wordt je al moe van de Han Chinezen? En van hints spelen om jezelf duidelijk te maken? Wij gaan nog eerst genieten van Kirgizie. Sinds 2 dagen hier en nu al voelt het geweldig. Over iets meer dan een maand betreden wij de Volksrepubliek China. Komen we elkaar nog ergens tegen, zou leuk zijn!
Groetjes,
Intwin -
03 September 2005 - 10:28
Arnoud:
Foto's staan er nu ook op! Ook nog maar een paar behorend bij het vorige verhaal.
En wow Zjaak, wat een wijsheid ineens over het confucianisme! Het zal je goed doen te horen dat ik 'The Analects' van de meester (weliswaar nog ongelezen) reeds in m'n rugzak heb zitten :)
Arnoud. -
03 September 2005 - 21:18
Erna:
Wat een prachtig verhaal weer en wat een leuke foto's! Ik was natuurlijk zeer vertederd door de knuffelige panda's. En natuurlijk was het ook erg leuk jouw gezicht weer eens te zien. Hopelijk krijg je snel een permit om naar Tibet te vliegen.
Liefs, Mama -
05 September 2005 - 14:41
Andre:
Mooie foto's! Jammer dat je de taal niet spreekt; dan zou het land vast nog een stuk boeiender zijn. Je had bij Remi in de leer gemoeten. Die weet aaaaalles van chinees.
De groeten weer. -
11 September 2005 - 12:38
Wim:
Hele gave foto's, ook een erg leuk verhaal! Zal straks een heel grote shock zijn in de meer toeristischer landen te lopen tussen toeristen die zich 'wereldontdekkers' noemen.... -
15 September 2005 - 07:41
Tiny:
China is inmiddels wel heel indrukwekkend geworden door jouw prachtige en onderhoudende verhalen. Als ik de schitterende foto's bekijk en me realiseer dat jij daar bent (geweest), moet het voor jou overweldigend zijn. Fantastisch om dat mee te maken!
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley